ว่าด้วยเรื่องภาษากำเมืองเจียงของตี้บ่เหมือนใคร

[Karn99]

คือผมคนเจียงของน่ออู้กำเมืองแบบเจียงของมาตลอด ตั้งแต่มาเฮียนหนังสือเจียงฮายตอนนี้ระยะก็พอสมควรหล่ะ ผมสงสัยว่าเป๋นหยังกำเมืองเจียงของหยังมาบ่าเหมือนเปิ้ลโดยสำเนียงบ่เหมือนเขาเลยครับ บางครั้งอู้ไปหนาเปื่อนผมบอกว่าเหมือนออกลาวๆลื้อๆจะใดบ่ฮู้ สังเกตว่าคนเจียงของอู้เมืองบ่เหมือนเขาสักน้อยในเจียงฮาย บางครั้งไปกาดอู้กับคนทั่วไปเขาฟังบางกำก่อบ่เข้าใจอ่ะ อยากฮู้ตี้ไหนอู้เมืองเหมือนคนเจียงของผ่องครับ แต่เท่าตี้ทราบได้ข้อมูลว่าได้รับอิทธพลมาจากน่าน บ่าฮู้แม่นก่อ

[nansom]

คนเจียงของยุคแรกก็ร่วมสมัยกับเจียงแสน มีเจ้าปกครองตนเอง ตอนพม่าเข้าล้านนากับตีอยุธยานั้น เจียงของอยู่กับพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช (เจ้าเจียงใหม่-ลาว) ต่อมาปลายอยุธยาถึงธนบุรีจึงไปร่วมกับนันทบุรี (น่าน) ไหลครัวเฮือนไปมาระหว่างเจียงของ น่านและแพร่ ในสมัยปฏิรูปการปกครองนั้น คล้ายกับว่าเจียงของกลายเป็นรัฐกันชนของแท้ระหว่างไทยกลาง ฝรั่งเศส และอังกฤษ ซึ่งเจียงของเข้ากับฝรั่งเศสมากกว่า ตอนเกิดกบฏเงี้ยวเมืองแพร่นั้น เงี้ยวหนีมาเจียงของ ทัพไทยไม่สามารถเข้าดำเนินการได้ ต้องเอาดินแดนไปแลกมาจึงเข้าถล่มเงี้ยวได้ หันก่อ ต่อมาก็เป็นอำเภอหนึ่งของไทยไปแล้ว

[soonerorlater]

ช่วยยกตัวอย่างเป็นคําๆใด้ไหม?
บางที่การพูดในละแวกบ้านของจขกท อาจจะเกี่ยวกับการอพยบของกลุ่มเชื้อชาติด้วยนะ เชียงรายมีคนหลายๆกลุ่มอาศัยอยู่ เลยพูดต่างกันไปบ้าง

เดียวรายการพันแสงรุ้งจะเสนอกลุ่มชนที่ผู้พูดภาษา อึมปี้ เป็นเรื่องที่น่าสนใจมากๆ ใครมีโอกาสอย่าลืมดูละ

[path]

เชียงของกับเวียงแก่นอู้เหมือนกัน

[nansom]

เชียงของกับเวียงแก่น ก็กำลังแยกออกจากกันไม่เมินมานี้ ต่อไปเขาจะแบ่งเป็นจังหวัดเชียงของ จังหวัดเขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดนเน้อ มีแม่สาย เชียงแสน เชียงของ เวียงแก่นและเทิง มารวมกัน

[jamesmy]

แล้วขุนตาลล่ะครับบ่อรวมกะ

[เชียงรายพันธุ์แท้]

เมืองเจียงของเกยขึ้นกับเมืองน่านครับ
เจ้าหลวงเมืองน่านเปิ้นมีอำนาจปกครองเถิงเจียงของ
เจียงของเกยเป๋นเมืองฮ้าง ก็ได้คนเมืองน่านหั้นแลมาฟื้น
กำเมืองเจียงของจะเหมือนตางเมืองน่านปู้นน่อครับ

ลองไปสืบสายขะกู๋ลจาวบ้านต๋ำหมู่เจียงของ เทิง เจียงคำ ผ่อน่อครับ
จะหันว่าส่วนใหญ่อพยพลุกลุ่มน้ำน่านมา

[ล้อล้านนา]

ยกตัวอย่างกำอู้ตี้กึ๊ดได้น่อครับ เจียงของ : เจียงฮาย
1. แข้บ = เกิบ
2. หอมบั่ว หอมเตียม = หอมแดง หอมขาว
3. บ่ะกิ้ว = มะขูด (มะกรูด)
4. เกี๋ยงเป็ง = ยี่เป็ง (นับเดือนแบบลื้อ เดือน 6 ตกปีใหม่)
5. จะเป็นพี่ชายหรือพี่สาว ฮ้อง "ปี้" หมด บ่มี "อ้าย"
6. ขอแด่ = ขอจิ่ม
7. ไปแต่ว = ไปเต๊อะ ไปติ๊ก (ไปเรื่อยๆ)
8. เป๊าะ = เจ่ (ขี่หลัง)
9. มีแอ๊ะ = มีก่ะ
10. ไส้กรอก = ไส้อั่ว
11. ข้าวซอย = น้ำเงี้ยว (ไม่เกี่ยวกับข้าวซอยไก่ ข้าวซอยฮ่อ)
ฯลฯ ตี้ปอกึ๊ดได้เน้อ อ่าน "วารสารล้อล้านนา" กั๋นนักๆ เน้อจาวเจียงของ

[แมงคอลั่น]

เชียงของกับเวียงแก่น ก็กำลังแยกออกจากกันไม่เมินมานี้ ต่อไปเขาจะแบ่งเป็นจังหวัดเชียงของ จังหวัดเขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดนเน้อ มีแม่สาย เชียงแสน เชียงของ เวียงแก่นและเทิง มารวมกัน

ควรจะมีการทำประชาพิจารณ์ก่อน เช่นจะให้ อ.แม่สายไปขึ้นกับจังหวัดเชียงของ ผมขอค้าน
แต่ถ้าเอาขุนตาล ถูกต้องครับ
 (จากแม่สายไปส่วนราชการในจังหวัด 60 กม.บวก-ลบ นิดหน่อย แต่จากแม่สายไปเชียงของ 100 กม. +  - นิดหน่อย แต่ทางลำบากครับ)

[เวียงเก่า]

ยกตัวอย่างกำอู้ตี้กึ๊ดได้น่อครับ เจียงของ : เจียงฮาย
1. แข้บ = เกิบ
2. หอมบั่ว หอมเตียม = หอมแดง หอมขาว
3. บ่ะกิ้ว = มะขูด (มะกรูด)
4. เกี๋ยงเป็ง = ยี่เป็ง (นับเดือนแบบลื้อ เดือน 6 ตกปีใหม่)
5. จะเป็นพี่ชายหรือพี่สาว ฮ้อง "ปี้" หมด บ่มี "อ้าย"
6. ขอแด่ = ขอจิ่ม
7. ไปแต่ว = ไปเต๊อะ ไปติ๊ก (ไปเรื่อยๆ)
8. เป๊าะ = เจ่ (ขี่หลัง)
9. มีแอ๊ะ = มีก่ะ
10. ไส้กรอก = ไส้อั่ว
11. ข้าวซอย = น้ำเงี้ยว (ไม่เกี่ยวกับข้าวซอยไก่ ข้าวซอยฮ่อ)
ฯลฯ ตี้ปอกึ๊ดได้เน้อ อ่าน "วารสารล้อล้านนา" กั๋นนักๆ เน้อจาวเจียงของ

เหมือนไปตางน่านเลยครับ แต่แถวเชียงแสน แม่สาย แม่ึจัน ก็ฮ้องน้ำเงี้ยวว่า ข้าวซอย เหมือนกันครับ แต่ข้าวซอยจะฮ่องว่า ข้าวซอยฮ้อ
ย้่ายมาเฮียนเจียงฮายใหม่ๆ อยากกิ๋นน้ำเงี้ยว แต่ได้ข้าวซอยมาหมั่นขนาด ลืมไปนึกว่าอยู่เชียงแสน 

[yongmankung]

ยกตัวอย่างกำอู้ตี้กึ๊ดได้น่อครับ เจียงของ : เจียงฮาย
1. แข้บ = เกิบ
2. หอมบั่ว หอมเตียม = หอมแดง หอมขาว
3. บ่ะกิ้ว = มะขูด (มะกรูด)
4. เกี๋ยงเป็ง = ยี่เป็ง (นับเดือนแบบลื้อ เดือน 6 ตกปีใหม่)
5. จะเป็นพี่ชายหรือพี่สาว ฮ้อง "ปี้" หมด บ่มี "อ้าย"
6. ขอแด่ = ขอจิ่ม
7. ไปแต่ว = ไปเต๊อะ ไปติ๊ก (ไปเรื่อยๆ)
8. เป๊าะ = เจ่ (ขี่หลัง)
9. มีแอ๊ะ = มีก่ะ
10. ไส้กรอก = ไส้อั่ว
11. ข้าวซอย = น้ำเงี้ยว (ไม่เกี่ยวกับข้าวซอยไก่ ข้าวซอยฮ่อ)
ฯลฯ ตี้ปอกึ๊ดได้เน้อ อ่าน "วารสารล้อล้านนา" กั๋นนักๆ เน้อจาวเจียงของ

เหมือนไปตางน่านเลยครับ แต่แถวเชียงแสน แม่สาย แม่ึจัน ก็ฮ้องน้ำเงี้ยวว่า ข้าวซอย เหมือนกันครับ แต่ข้าวซอยจะฮ่องว่า ข้าวซอยฮ้อ
ย้่ายมาเฮียนเจียงฮายใหม่ๆ อยากกิ๋นน้ำเงี้ยว แต่ได้ข้าวซอยมาหมั่นขนาด ลืมไปนึกว่าอยู่เชียงแสน 

บางกำก็อย่างกำยองบ้านผมเลย

ตอนมาเฮียนในเวียงใหม่ๆก็เหมือนกันครับ

อยากกิ๋นขาวซอย สั่งแม่ก้าว่าข้าวซอย

เปิ้นตักขาวซอนไก่มาหื้อ เหีย

ต้องสั่งว่าน้ำเงี้ยว อี้วะ

[เชียงรายพันธุ์แท้]

ตางแม่สาย เจียงแสน แม่จัน
น้ำเงี้ยว ถือว่าเป๋นข้าวซอยชนิดหนึ้ง ซึ่งก็ถูกแล้ว
เส้นข้าวซอย ก็เป๋นข้าว เอามาซอยเป๋นเส้นๆ แล้วใส่น้ำต้มเลือดหมู (น้ำเงี้ยว)
ฮ้องเต๋มๆว่า "ข้าวซอยน้ำเงี้ยว"
แต่หลังๆมาเหลือก้า "น้ำเงี้ยว" บ่าดาย (แล้วเส้นข้าวซอยก็หายไป 55+)

ส่วนข้าวซอยฮ่อ ก็ถือเป๋นข้าวซอยแหมชนิดหนึ้ง
เส้นเหลือง ใจ้แป้งข้าวสาลียะ เอามาซอยๆๆๆ แล้วใส่น้ำผสมเครื่องเทศต่างๆ
ตี้ฮ้องว่าข้าวซอยฮ่อ ก็ย้อนเอาลุกคนจีนยูนนานมา
ตะก่อนคนยูนนาน เปิ้นเริ่มนับถืออิสลาม สมัยราชวงศ์หยวนหรือมองโกล
(ยุดเดียวกับสมัยพญามังราย) แต่คนยูนนานก็ยังมักหมี่เหลืองอยู่
แต่กิ๋นหมูบ่าได้ละ ก็เลยใส่ไก่ ใส่จิ้นงัวแตน
ส่วนเครื่องเทศก็เอาลุกตะวันออกกล๋างมา
ย้อนว่าเปิ้นก้าขายกั๋นโตยเส้นตางสายไหมผ่านเอเชียกล๋าง
แหมอย่าง ข้าหลวงมณฑลยูนนานต๋อนหั้นก็เป๋นมุสลิมเอเชียกล๋างตวย
ปอวัฒนธรรมหมี่เหลืองเข้ามาในล้านนา คนล้านนาก็ฮ้องอาหารชนิดหนี้ว่า
"ข้าวซอยฮ่อ" ฮ่อ = คนจีนยูนนาน
แต่หลังๆมา มีคนฮ้องว่า "ข้าวซอย" บ่าดายๆ "ข้าวซอยไก่" ก็มีคนฮ้อง

นอกจาก ข้าวซอยน้ำเงี้ยว ข้าวซอยฮ่อแล้ว
ยังมี ข้าวซอยน้ำสู่ ตวยน่อ แม่สายมีป่าเลอะ ขายกู้กับข้าวแลงฟืน (ข้าวแรมฟืน)

[ล้อล้านนา]

กล้วยอ่อง (เจียงของ) : กล้วยใต้ (เจียงฮาย) กล้วยน้ำว้า
กำก๊อเตด (เจียงของ) : ใบจั๋น, จั๋นต้น (เจียงฮาย) ใส่คั่วแห้ม
ม่ะกอกเทศ (เจียงของ) : ม่ะกุ๊ก (เจียงฮาย)
ม่ะเกี๋ยง (เจียงของ) : ม่ะห้า (เจียงฮาย)
ก้วยแก๋ว (เจียงของ) : ก้วยก่า (เจียงฮาย)
ไข้ (เจียงของ) : เมื่อย (เจียงฮาย)
ว่าวแก่น (เจียงของ) : ว่าวควัน, โกมลอย (เจียงฮาย)
บ่ะต้อง แก่นน้อย บ่ะตื๋น แก่นใหญ่ บ่ะต้อง (ส้ม) บ่ตื๋น (หวาน)
ถ้ากำ ซักยาม (หมายถึง รอสักครู่)
น้อยดี (หมายถึง เยอะมาก)
บ่ดีใจ๋ (หมายถึง ไม่สบาย)

ฯลฯ กึ๊ดออกแหมก่อยมาบอกใหม่เน้อ

[pluto108]

ยกตัวอย่างกำอู้ตี้กึ๊ดได้น่อครับ เจียงของ : เจียงฮาย
1. แข้บ = เกิบ
2. หอมบั่ว หอมเตียม = หอมแดง หอมขาว
3. บ่ะกิ้ว = มะขูด (มะกรูด)
4. เกี๋ยงเป็ง = ยี่เป็ง (นับเดือนแบบลื้อ เดือน 6 ตกปีใหม่)
5. จะเป็นพี่ชายหรือพี่สาว ฮ้อง "ปี้" หมด บ่มี "อ้าย"
6. ขอแด่ = ขอจิ่ม
7. ไปแต่ว = ไปเต๊อะ ไปติ๊ก (ไปเรื่อยๆ)
8. เป๊าะ = เจ่ (ขี่หลัง)
9. มีแอ๊ะ = มีก่ะ
10. ไส้กรอก = ไส้อั่ว
11. ข้าวซอย = น้ำเงี้ยว (ไม่เกี่ยวกับข้าวซอยไก่ ข้าวซอยฮ่อ)
ฯลฯ ตี้ปอกึ๊ดได้เน้อ อ่าน "วารสารล้อล้านนา" กั๋นนักๆ เน้อจาวเจียงของ

ข้อ 5. นี่อู้เหมือนบ้านพ่อผม (แถวเขตแม่ใจ จังหวัดพะเยา) และคิดว่าไม่เคยเหมือนที่อื่นสักเท่าไหร่ เวลาอู้กับคนอื่น เขาจะคิดว่า เฮามีพี่เป็นผู้หญิงหมด ฮ่าๆๆ

[tawan rung]

กำอู้เปิ่น ก่อค้ายๆ กับ เมืองพาน กับคน พะเยา เนอะคับ คนตางบ้านผมสามารถเค่าใจ๋ได่คับ คนบ้านผม คนลื้อนักขนาด บ้านสันป่ง  บ้านสันไม้ฮาม บ้านต่าหล่ม คนลื้อ ตังนั้นคับ ตี่อำเภอพานคับ คนลื้อ หมั่นก๋านงานคับ ตื่นเจ้าขนาดคับ หกโมงเจ้า กิ๋นเค่าแล้ว อันนี้ต้องชมเปิ่นเนอะคับ แล้วก่อ ชอบไปวัดคับ  งานบุญถึงไหนถึงกั๋น ผมหันเฉพาะ ตี่แถวบ้านผมคับ

[tawan rung]

แล้วขุนตาลล่ะครับบ่อรวมกะ
ได่ กะคับ ถ้าฮือผมเข้าใจ๋ว่าขุนตาล อยู่ลำปางบ่าใจ่กาคับผม ตราบได เฮาอู้เมืองได้ ถือว่า เฮาคน ล้านนาเหมือนกั๋นคับผม ป้ออุ้ยผมคนเกาะคาคับ

[sdoopy]

คนเจียงของไปไหนส่วนมากเขาจะว่าเป็นยอง อู้เหมือนยอง มอยู่เจียงของเป็นไทยแต้ๆเน้อ
ส่วนคำว่าใจ๋บ่ดี คนเจียงของจะฮ้องบ่ดีใจ๋ แปลว่าบ่สบาย เอามาอู้ในเมืองเขางงกันหมดว่าเฮาเป็นโรคหัวใจ๋

[~pong03~]

เหมียนกับป๋มนั่นเน๊อะ แต๊ๆเป๋นคน สบเปาพญาเม็งราย พอมาอยู่กับ แฟนคนแม่สรวย
ต๋อนแป๋งบ้านใหม่ ผมเสาะซื้อ "เหล็กจำ" เจื่อก่อน บ่มีไผ๋ฮุ้จัก เพราะ ต๋างแม่สรวย
เปิ้ลโฮ้ง "เหล็กกน"ครับ ต่างถิ่น ภาษาก็เปลี่ยนไปน้อยๆครับ

[สบายแมน]

บะเหมือนแต้เนาะ