คนเจียงฮายตี้ถูกลืม 1: พระยาโลมาวิสัย

[เชียงรายพันธุ์แท้]

พระยาโลมาวิสัย

เป็นกวีในราชสำนักเจ้าหลวงลำปาง เดิมเป็นชาวเชียงราย
เป็นผู้ที่มีความเปรื่องปราดสามารถยิ่งผู้หนึ่ง สันนิษฐานว่าน่าจะมีชีวิตอยู่ราว พ.ศ. 2330
ในสมัยที่เจ้าคำสม เจ้าดวงทิพย์ เจ้าหนานไชยวงศ์ เจ้านันทิยะ
และเจ้าอินทร์ เป็นผู้ครองนครลำปาง ตามลำดับ
พระยาโลมาวิสัยรับราชการเป็นอาลักษณ์ในคุ้มหลวงลำปาง
และต่อมาในสมัยเจ้าหลวงวรญาณรังสี ท่านก็คงยังรับราชการอยู่อีกหลายปี
มณี พยอมยงค์สืบค้นทราบว่าผู้สืบเชื้อสายของพระยาโลมาวิสัย
ปัจจุบันใช้นามสกุล “ไสยวงศ์” และได้อพยพจากลำปางมาตั้งรกรากที่บ้านท่าวังพร้าว
ใกล้กับสะพานแม่ขาน อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่

พระยาโลมาวิสัยมีความสามารถทั้งการประพันธ์โคลงและค่าว ผลงานเท่าที่ทราบมีดังนี้

ผลงานชิ้นสำคัญ
1. โคลงหงส์ผาคำ ประพันธ์ด้วยโคลงสี่สุภาพสลับกับโคลงสาม
และโคลงสอง จำนวน 907 บท ประพันธ์ในปี พ.ศ.2395

2. ค่าวซอหงส์ผาคำ เนื้อเรื่องเหมือนโคลงหงส์ผาคำ แต่ประพันธ์ด้วยฉันทลักษณ์ค่าว
ซึ่งเป็นฉันทลักษณ์ที่ได้รับความสนใจมากในระยะนั้น
นับเป็นกวีล้านนาคนแรกที่ใช้คำประพันธ์ค่าวเขียนวรรณกรรมเรื่องยาวเพื่อความบันเทิง

3. ค่าวซอเรื่องเจ้าสุวัตร นางบัวคำ
เมื่อเรื่องค่าวซอหงส์ผาคำประสบความสำเร็จได้รับความสนใจจากมหาชน
จึงได้ประพันธ์ค่าวซอเรื่องเจ้าสุวัตร นางบัวคำ ในเวลาต่อมา

(มณี พยอมยงค์, 2516 : 90)

ที่มา
http://www.lannapoem.com/wb/index.php?topic=43.0
http://www.khonmuang.com/poet.htm

[Ck 401]

พระยาโลมาวิสัย

เป็นกวีในราชสำนักเจ้าหลวงลำปาง เดิมเป็นชาวเชียงราย
เป็นผู้ที่มีความเปรื่องปราดสามารถยิ่งผู้หนึ่ง สันนิษฐานว่าน่าจะมีชีวิตอยู่ราว พ.ศ. 2330
ในสมัยที่เจ้าคำสม เจ้าดวงทิพย์ เจ้าหนานไชยวงศ์ เจ้านันทิยะ
และเจ้าอินทร์ เป็นผู้ครองนครลำปาง ตามลำดับ
พระยาโลมาวิสัยรับราชการเป็นอาลักษณ์ในคุ้มหลวงลำปาง
และต่อมาในสมัยเจ้าหลวงวรญาณรังสี ท่านก็คงยังรับราชการอยู่อีกหลายปี
มณี พยอมยงค์สืบค้นทราบว่าผู้สืบเชื้อสายของพระยาโลมาวิสัย
ปัจจุบันใช้นามสกุล “ไสยวงศ์” และได้อพยพจากลำปางมาตั้งรกรากที่บ้านท่าวังพร้าว
ใกล้กับสะพานแม่ขาน อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่

พระยาโลมาวิสัยมีความสามารถทั้งการประพันธ์โคลงและค่าว ผลงานเท่าที่ทราบมีดังนี้

ผลงานชิ้นสำคัญ
1. โคลงหงส์ผาคำ ประพันธ์ด้วยโคลงสี่สุภาพสลับกับโคลงสาม
และโคลงสอง จำนวน 907 บท ประพันธ์ในปี พ.ศ.2395

2. ค่าวซอหงส์ผาคำ เนื้อเรื่องเหมือนโคลงหงส์ผาคำ แต่ประพันธ์ด้วยฉันทลักษณ์ค่าว
ซึ่งเป็นฉันทลักษณ์ที่ได้รับความสนใจมากในระยะนั้น
นับเป็นกวีล้านนาคนแรกที่ใช้คำประพันธ์ค่าวเขียนวรรณกรรมเรื่องยาวเพื่อความบันเทิง

3. ค่าวซอเรื่องเจ้าสุวัตร นางบัวคำ
เมื่อเรื่องค่าวซอหงส์ผาคำประสบความสำเร็จได้รับความสนใจจากมหาชน
จึงได้ประพันธ์ค่าวซอเรื่องเจ้าสุวัตร นางบัวคำ ในเวลาต่อมา

(มณี พยอมยงค์, 2516 : 90)

ที่มา
http://www.lannapoem.com/wb/index.php?topic=43.0
http://www.khonmuang.com/poet.htm

บ้านผู้สืบเชื้อสายห่างจากบ้านเกิดผมกิโลกว่าๆเองครับ
มีโอกาสกลับไปเยี่ยมบ้านจะลองแวะไปหาข้อมูลเพิ่มให้ครับ

[เชียงรายพันธุ์แท้]

บ้านผู้สืบเชื้อสายห่างจากบ้านเกิดผมกิโลกว่าๆเองครับ
มีโอกาสกลับไปเยี่ยมบ้านจะลองแวะไปหาข้อมูลเพิ่มให้ครับ

ยินดีจ้าดนักครับ

สันนิษฐานว่าพระยาโลมาวิสัยเปิ้นท่าจะเป๋นคนเจียงฮายตี้อพยพหนีภัยสงครามไปอยู่นครลำปาง
เพราะช่วงหั้นล้านนาภาคเหนือ (เจียงฮาย-เจียงแสน) ยังอยู่ในอิทธิพลพม่า
ส่วนล้านน้าภาคใต้ (เจียงใหม่-ลำปาง) อยู่ในอำนาจขะกู๋นเจ้าเจ็ดตน
เยียะหื้อมีสงครามระหว่างล้านนาเหนือกับล้านนาใต้หมั่นๆ จนปี พ.ศ.2347 เถิงสงบ
เมื่อเมืองเจียงแสนตี้หมั้นสุดต้ายของพม่าแตก

[แมงคอลั่น]

ศรีวิไชย (โข้) แล พระยาพรหมโวหาร  ตวย

[natta2533]

แน่นแต๊กเห้ยอ้าย....สุดยอดก้วยเต๊ดเลย

[เชียงรายพันธุ์แท้]

พระยาปัญญาพิทธาจารย์ (พระยาพื้น) คนเจียงใหม่ ต้นสกุล "พื้นพิทธา"
พระยาโลมาวิสัย คนเจียงฮาย ต้นสกุล "ไสยวงศ์"
ศรีวิไชย (โข้ เทพยศ) กวีต๋าบอด คนเมืองแป้
พระยาพรหมโวหาร คนลำปาง
เจ้าสุริยวงศ์ (คำตัน สิโรรส) เจ้าเจียงใหม่ เจื้อสายเจียงตุ๋ง
ท้าวสุนทรพจนกิจ (บุญมา สุคันธกุล) คนเจียงใหม่ เจื้อเจียงแสน

กวีเทพแห่งล้านนาเลยน่อ

[เชียงรายพันธุ์แท้]

Lomawisai Update

พระยาโลมาวิสัยแต่งงานกับ “เจ้าสุคันธา” เจ้าหญิงในราชสกุล ณ ลำปาง
มีลูกตวยกั๋นจื่อ “หนานอภิวงศ์” เป็นอาลักษณ์ในคุ้มหลวงนครลำปาง
หนานอภิวงศ์มีลูกจื่อ “หนานขาว” หนานขาวมีลูกจื่อ “หนานจั๋นทร์”
หนานจั๋นทร์มีลูกบ่าว 2 คน จื่อ “นายศรีมูล ไสยวงศ์” กับ “นายศรีจันทร์ ไสยวงศ์”

บ่าเดี่ยว เจื้อสายของพระยาโลมาวิสัยใจ้นามสกุล “ไสยวงศ์”
ย้ายลุกนครลำปางมาตี้บ้านท่าวังพร้าว ตำบลท่าวังพร้าว อำเภอสันป่าตอง
จั๋งหวัดเจียงใหม่ ใกล้สะพานแม่ขาน

อ้างอิง
มณี พยอมยงค์, ประวัติและวรรณคดีลานนาไทย, เชียงใหม่: คนเมืองการพิมพ์, 2513, หน้า 115.