วกยังเรื่องผ่านมาคราใหม่ใหม่
กลัวลืมไปเกี่ยวเนื่องเรื่องของ“ผรา”
ก็คำใต้รู้กันนั้นธรรมดา
ถิ่นอื่นหนาอาจไม่เข้าใจกัน
สมัยก่อนครัวไฟผิดสมัยนี้
ด้วยวิถีนี้เปลี่ยนหมุนเวียนผัน
เชื้อเพลิงใช้ไฟฟืนเป็นสำคัญ
ส่วนถ่านนั้นก็ใช้ให้คู่ไป
เมื่อใช้ถ่านใช้ฟืนยืนเป็นหลัก
จึงรู้จักหลีกหลบพบเพลิงไหม้
ทำที่หุงปรุงหาเรียกว่า “แม่ไฟ”
บ้านใครใครเหมือนแท้สอนแก่กัน
เลือกดินเหนียวหรือไม่ใช้ดินปลวก
แต่สะดวกอย่างใดได้ทั้งนั้น
ไม้กระดานหน้าห้าเอามาพลัน
ตีกรอบกั้นพื้นผ้าสง่างาม
ยาวเมตรครึ่งกว้างเสร็จเจ็ดสิบเซ็นฯ
ดูงามเด่นเข้าทีมิต้องถาม
ยัดดินใส่แน่นกรอบตอบเต็มตาม
สองสามวันผันผ่านใช้การเลย
บนแม่ไฟตรงกลางวางก้อนเส้า
หรือว่าเตาหุงข้าวแม่คุณเอ๋ย
ถังเก็บถ่านขี้เถ้าแม่เจ้าเอย
สิ่งคุ้นเคยกระทะหม้อต่อเรียงมา
จากแม่ไฟสูงมาเมตรห้าสิบ
พอเอื้อมหยิบตำแหน่งตั้งแผง“ผรา”
ติดตั้งเสาจากแม่ไฟให้งามตา
เป็นสีขาสี่เสาเข้าจัดแจง
ฟากไม้ไผ่ผูกมัดจัดเป็นผรา
ภูมิปัญญาเก็บบริวารอาหารแห้ง
พริกกะปิแลพร้อมหัวหอมแดง
กะปิแกงอีกคณาคละเคล้าปน
เหล่าเนื้อย่างทุกชนิดติดผราไว้
รมควันไฟค่ำเช้าเจ้าหอมล้น
รสพิเศษเทียบสวรรค์ชั้นเบื้องบน
ชื่นกมลได้ทานซ่านอุรา
ประทีป วัฒนสิทธิ์
3 ตุลาคม 2556