ประเภทของกิ้นเมืองๆ เกยยะกั๋นก่อเจ้า

ประเภทของอาหารล้านนาเจียว ( อ่าน " เจี๋ยว")
    เจียว หมายถึง ลักษณะการปรุงอาหาร ที่นำน้ำใส่หม้อตั้งไฟให้เดือด ใส่กะปิ เกลือหรือน้ำปลา ปลาร้า กระเทียม หอมหัวเล็ก ลงไปปรุงรส จากนั้นจึงใส่ผักหรือไข่ หรือจะปรุงรสทีหลังก็ได้ เจียวมีลักษณะคล้ายแกงจืด ถ้าเป็นเจียวผักนิยมใส่ไข่เป็ดหรือไข่ไก่ ตีให้กระจาย ใส่ลงไปในน้ำแกงขณะเดือดด้วย แต่งกลิ่นด้วยต้นหอม ผักชี หรือพริกไทย แล้วแต่ชอบ ถ้าชอบรสเผ็ดอาจใส่พริกสด ที่เผาและแกะเปลือกเรียบร้อยแล้วใส่ลงไปทั้งเม็ดด้วย หรือจะใช้กินกับเจียวผักนั้นทีหลังก็ได้ ตัวอย่างเช่นเจียวไข่ เจียวผักกาดหน้อย เจียวชิ้นส้ม เจียวผักโขม เจียวผักปัง เจียวผักแคบ เจียวไข่มดส้ม เป็นต้น นอกจากนี้ การที่มันหมูมาหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ ไปผัดกะทะจนเหลืองกรอบ เรียกว่า เจียวมันหมู ูและการที่เอากระเทียมใส่ในน้ำมันร้อนเรียวว่า เจียวหอม และเรียกกระเทียมที่ได้จากการเจียวนี้ว่าหอมเจียว หรือ หมี่ , หมี่หอม , หอมหมี่
จ่าว
    จ่าว เป็นการปรุงอาหารโดยผัดลงในน้ำมันและกระเทียมเจียวร้อน ทันที เพื่อให้อาหารมีกลิ่นหอมของกระเทียมเจียว คล้ายการราดด้วยกระเทียมเจียวโดยการใส่น้ำมัน ลงในกะทะเพียงเล็กน้อยใส่กระเทียมลงเจียวจนเหลือง แล้วจึงเทอาหารลงจ่าวหรือผัดแล้วคนจนทั่ว แล้วยกขึ้นทันที อาหารที่นำไปจ่าวจะเป็นอาหารที่ปรุงเรียบร้อยแล้ว ซึ่งอาหารที่นิยมจ่าวได้แก่ จอผักกาด ตำบ่าเขือ ยำชิ้นไก่ นอกจากนี้ไข่เจียวแบบล้านนา เดิมเรียกว่า ไข่จ่าวด้วย

จืน ( อ่าน" จิ๋น")
จืน คือการทอดอาหาร โดยใส่น้ำมันค่อนข้างมากจนท่วมสิ่งที่ต้องการทอดนั้นเช่น จืนเข้าแตนจืนเข้าแฅบ จืนแฅบหมู แต่สำหรับไข่จะเรียกว่า ไข่ทอด ตามแบบภาคกลาง

ขั้ว - ผัด
ขั้ว หรือ คั่ว ในความหมายทางล้านนาและภาคกลางมีความคล้ายกันคือ การผัด กล่าวคือ เป็นการเอาน้ำมันปริมาณเล็กน้อยใส่กะทะตั้งไฟให้ร้อนใส่กระเทียมลงเจียว แล้วใส่สิ่งที่ต้องการนั้นลงไปผัด แต่ทั้งนี้ยังมีการคั่วอีกอย่างหนึ่งคือ การคั่วที่ไม่ต้องใช้น้ำมัน เพียงแต่ใส่น้ำลงไปเล็กน้อยพอน้ำเดือดจึงนำสิ่งที่ต้องการคั่วนั้นลงไป อาทิ ขั้วลาบ ( ลาบคั่ว) ขั้วแค ขั้วหอย ขั้วไข่ เป็นต้น นอกจากนี้แล้ว เมล็ดพืชต่าง ๆ ก่อนที่จะนำมารับประทานหรือนำไปปรุงอาหารก็จะมีการคั่วเช่นกัน แต่ทั้งนี้จะการคั่วแบบแห้ง ๆ ไม่ใส่น้ำหรือน้ำมันเลย เช่น ขั้วเม็ดบ่าขาม ขั้วเม็ดบ่าน้ำแก้ว ขั้วเม็ดดอกบัวผัด ( ทานตะวัน) ขั้วงา ขั้วเข้า ฯลฯ บางชนิดอาจคั่วไปพร้อมกับทราย เช่น ขั้วบ่าก่อ เป็นต้น

หนึ้ง
หนึ้ง หรือ นึ่ง ทางล้านนาก็มีลักษณะเช่นเดียวกับทางภาคกลาง กล่าวคือเป็นการอาศัยความร้อนจากไอน้ำทำให้อาหารนั้นสุก อาจนึ่งกับไหข้าวที่ใช้นึ่งข้าวหรือซึ้งก็ได้ ทั้งนี้มี ๒ ลักษณะ คือ นึ่งโดยตรงโดยอาหารนั้นไม่ต้องมีเครื่องห่อหุ้มเช่น หนึ้งไก่ หนึ้งปลา หนึ้งกล้วยตาก หนึ้งชิ้นแห้ง เป็นต้น อีกลักษณะหนึ่งคืออาหารนั้นจะห่อใบตองก่อน ได้แก่ การนึ่ง ห่อหนึ้ง ซึ่งทำได้โดยเอาหมูหรือไก่มาคลุกเคล้ากับเครื่องปรุงก่อน แล้วนำไปห่อก่อนนำไปนึ่ง อาหารชนิดนี้มักทำในเทศกาลเช่นเข้าพรรษา ออกพรรษา และสงกรานต์ เป็นต้น

ห่อหนึ้ง
ห่อหนึ้ง หรือ ห่อนึ่ง เป็นการปรุงอาหารโดยการนำเนื้อสัตว์อาทิ ไก่ ปลา หมู นก มาคลุกเคล้ากับเครื่องปรุงนำไปห่อใบตอง แล้วนำไปนึ่ง จะเรียกชื่อตามชนิดของเนื้อสัตว์ เช่น ห่อหนึ้งไก่ ห่อหนึ้งปลา ห่อหนึ้งหมู ห่อหนึ้งนก ห่อหนึ้งหน่อเป็นต้น

ต้มส้ม
ต้มส้ม เป็นการปรุงอาหารซึ่งรับเอาวิธีการมาจากภาคกลาง ลักษณะเด่น คือรสเปรี้ยวและเผ็ด รสเปรี้ยวได้จาก มะนาว ยอดมะขามอ่อน ยอดส้มป่อย มะเขือเทศ มะขามสดหรือมะขามเปียก ส่วน รสเผ็ดได้จากพริกขี้หนู พริกสด หรือพริกแห้งตัวอย่างชนิดของต้มส้ม เช่น ต้มส้มชิ้นไก่ ต้มส้มชิ้นหมู ต้มส้มปลาหลิม ( ปลาช่อน) เป็นต้น

แอ็บ
แอ็บ เป็นการปรุงอาหารโดยการเอาอาหารนั้นมาปรุงกับเครื่องปรุงก่อน แล้วห่อด้วยใบตองซึ่งกลัดด้วยไม้กลัดให้เรียบร้อยก่อน แล้วจึงเอาไปย่างบนไฟอ่อน ๆ จนใบตองนั้นเกรียมเล็กน้อย อาจใช้อิฐวางทับบนอาหารนั้นขณะย่างเพื่อให้อาหารนั้นแบน
ตัวอย่างเช่น แอ็บปลา แอ็บดอกบ่าลิดไม้ แอ็บหมู แอบอ่องอองหมู( สมองหมู) เครื่องปรุงของแอ็บเหล่านี้นิยมใส่ตะไคร้ และขมิ้นลงไปด้วยเพื่อดับกลิ่นคาวและให้อาหารมีกลิ่นหอมน่ารับประทาน

อบ
อบ เป็นวิธีการปรุงอาหารประเภทเนื้อสัตว์ให้สุก โดยการเคี่ยวในหม้อด้วยไฟอ่อน ๆ และปิดฝาไว้จนเนื้อนั้นเปื่อยนุ่มเช่น อบไก่ อบปลา อบชิ้นแห้ง เป็นต้น

อ็อก
อ็อก เป็นการปรุงอาหารแบบหนึ่ง โดยนำอาหารใส่ในภาชนะซึ่งทำด้วยใบตองเย็บซ้อนกันหลายชั้น แล้ววางบนถ่านไฟร้อนซึ่งการปรุงจะใส่น้ำไม่มากและใช้เวลาไม่มากนักและพบว่านิยมนำของที่สุกง่ายเช่น ไข่ ปลาเล็ก มะเขือยาว เป็นต้น ปัจจุบันมีการใช้ภาชนะอื่นแทน เช่น หม้อ กะทะ ซึ่งใส่น้ำน้อยและไฟอ่อน ๆ อาหารที่ได้จากการปรุงด้วยวิธีนี้เช่น อ็อกไข่ อ็อกปลา อ็อกบ่าเขือ เป็นต้น สำหรับไข่ที่นำมาประกอบอาหารแบบอ็อกนี้ บางคนเรียก ก็เรียกว่า ป่ามไข่ หรือไข่ป่าม

จี่
   จี่เป็นวิธีประกอบอาหาร โดยวางอาหารนั้นไปวางบนถ่านไฟแดงโดยตรงเพื่อให้อาหารนั้นสุก อาหารจึงมีลักษณะค่อนข้างเกรียมเช่น จี่ปลา จี่เข้า จี่ไส้ จี่พริกหนุ่ม เป็นต้น การจี่นี้อาจเป็นขั้นตอนหนึ่งของการปรุงอาหารชนิดอื่นต่อไป เช่น จี่ปลาเพื่อทำน้ำพริกปลาจี่ หรือใส่แกงหน่อไม้จี่แมงดา เพื่อทำน้ำพริกแมงดา เป็นต้น

ภิง / แอน
ภิง หรือในบางท้องถิ่นเรียก แอน เป็นการประกอบอาหารในลักษณะที่นำอาหารนั้นไปย่างไฟหรือถ่านไฟแดงใกล้ ๆ แต่ไม่ถึงกับสัมผัสชิดกับถ่านไฟ สิ่งที่นำมาภิงหรือแอน เช่น พริกแห้ง ปลาย่างใบผักหละ ( ใช้ใส่แกง) ถั่วเน่าแข็บ ปลาร้าแห้ง หรือเครื่องเทศแห้งต่าง ๆ เช่น บ่าแขว่น ดีปลีเป็นต้น

ปิ้ง
ปิ้ง เป็นการประกอบอาหารในลักษณะเช่นเดียวกับการย่างของภาคกลาง ที่นำเอาอาหารนั้นวางเหนือถ่านไฟร้อนเพื่อให้อาหารนั้นสุก ก่อนการปิ้งจะนำอาหารนั้นมาปรุงรสก่อน เช่น ทาเกลือชนิดของอาหารประเภทนี้ เช่น ปลาปิ้ง ชิ้นปิ้ง ตับปิ้ง สำหรับปลา อย่างปลาตะเพียนปิ้งนั้นบางแห่งนิยมตำเครื่องปรุงยัดใส่ท้องปลาก่อนนำไปปิ้งด้วย ถ้าปลาช่อน นิยมนำน้ำพริกโปะด้านหลังของปลาที่แผ่ไว้แล้วพับปลาและใช้ไม้หนีบผิงไฟ เรียกปลาปิ้งโดยวิธีนี้ว่า ปลามบ ( อ่าน " ป๋ามบ" )

จอ
จอ ( ตามอักษรต้องเขียน ชอ) เป็นการปรุงอาหารประเภทผัก โดยการนำน้ำใส่หม้อตั้งไฟปรุงด้วย เกลือ กะปิ ปลาร้าเมื่อน้ำเดือดจึงใส่ผักลงไป จากนั้นจึงเติมรสเปรี้ยวด้วยน้ำมะขามเปียกหรือมะขามสด( ไม่นิยมน้ำมะนาว มะเขือเทศ มะกรูด) การจอนี้อาจใส่กระดูกหมูด้วยก็ได้ ชนิดผักที่มีการนำมาจอ เช่น ผักกาด ผักหนาม ผักกูด ผักบุ้ง ซึ่งผักที่นิยมมาจอมากที่สุดได้แก่ ผักกาดจ้อน หรือผักกาดกวางตุ้งที่กำลังออกดอก ซึ่งบางแห่งนิยมใส่ถั่วเน่าแข็บผิงไฟ และน้ำอ้อย ลงไปด้วย

ป่าม
ป่าม เป็นการปรุงอาหารโดยใช้น้ำหรือใช้น้ำมันเพียงแต่น้อย โดยเฉพาะอาหารไข่ จะนำไข่มาตี แล้วจึงนำมาป่ามในกะทะหรือหม้อ การป่ามไข่บางท่านก็ว่าทำวิธีแบบการอ็อกไข่คือตีไข่ใส่กระทงซึ่งเย็บด้วยใบตองหนาหลายชั้นแล้วนำไปวางบนถ่านไฟ

หมก
หมก เป็นการประกอบอาหารโดยนำอาหารหมกหรือบ่มไว้ในขี้เถ้าร้อนเพื่อให้อาหารนั้นสุก มักจะทำกับอาหารที่เป็นชั้นหรือท่อน เช่น กระเทียม หัวหอม มันเทศ และอาหารจำนวนเนื้อก็นำมาหมกได้ เช่นกัน ซึ่งเรียกว่า ชิ้นหมก( อ่าน " จิ๊นหมก") หากเป็นอาหารบางชนิดเช่นปลาร้า จะต้องห่อใบตองก่อนแล้วจึงนำไปหมก

ฮุ่ม
ฮุ่ม เป็นการประกอบอาหารประเภทเนื้อสัตว์ โดยหั่นเนื้อเป็นชิ้นโต ปรุงอย่างแกงแล้วเคี่ยวด้วยไฟอ่อน ๆ ให้เนื้อนั้นเปื่อยนุ่มและเหลือน้ำแกงเพียงเล็กน้อย
แฅบ , จืน ( อ่าน " จื๋น")
แฅบหรือจืน เป็นการประกอบอาหารลักษณะหนึ่ง โดยนำเอาหนังที่ติดมันมาเจียวเอาน้ำมันออก แล้วได้เป็นแฅบ คือของกินได้ที่มีลักษณะกรอบ เช่น แฅบหมู แฅบไข ( มันของวัว) แฅบฅวาย ( มันของควาย)

แฅบหมู
วิธีทำ เอาหนังหมูติดมันหั่นเป็นชิ้นพอสมควร หรือทำเป็นชิ้นใหญ่แล้วใช้มีดบากเป็นร่องๆ เพื่อให้สุกทั่วกันเร็วและเอาขึ้นใส่กะทะใช้ไฟอ่อนเรียกว่า " ฮ้วม" อย่าให้ไหม้ คอยกลับอยู่เสมอ ตั้งไฟจนน้ำมันออกมาพอคะเนว่าพอสมควรและอย่าให้แห้งเกินไป แล้วเอาออกแช่น้ำมันไว้ให้เย็นเสียก่อนควรทิ้งไว้สักหนึ่งคืนเวลาจะทอดให้พองต้องตั้งกะทะเอาน้ำมันใส่ให้มากแล้วเร่งไฟให้น้ำมันร้อน แล้วเอาหนังหมูที่แช่น้ำมันทิ้งไว้นั้นตักใส่ตะแกรงจนสะเด็ดน้ำมันเสียก่อน เมื่อน้ำมันในกะทะร้อนก็เอาลงทอด ( บางท่านเรียก สู่แฅบหมู) หนังหมูนั้นจะพองขึ้น ก็จะได้แคบหมูตามต้องการ

หน้าหลักเว็บไซต์	ท่องเที่ยว ที่พัก ที่กิน	ข่าวสาร กิจกรรม	ตำแหน่งงานว่าง
ตลาดซื้อขาย	โปรโมชั่น ส่วนลดสินค้า	ติดต่อโฆษณา

คนเชียงราย สังคมเชียงราย	ห้องนั่งเล่น	การเกษตร ในเชียงราย	คุยเรื่องไอที - เทคโนโลยี
นักลงทุน การเงิน การธนาคาร	ศาสนา กิจกรรมทางวัด	เรื่องล้านนา ภาษากำเมือง	คนหางาน-งานหาคน
งานบ้านงานครัว คลีนิค สุขภาพ ฯลฯ	กีฬา	การศึกษา

แจกของฟรี	ซื้อขายสินค้าจิปาถะ-ทั่วไป	เสื้อผ้า รองเท้า เครื่องประดับ สินค้าแฟชั่น	เครื่องสำอางค์ ผลิตภัณฑ์เสริมความงาม
สัตว์เลี้ยง	คอมพิวเตอร์-สินค้าไอที	กล้องถ่ายรูป - อุปกรณ์ถ่ายภาพ	โทรศัพท์มือถือ เครื่องมือสื่อสาร
ซื้อขาย-เช่า-เซ้ง บ้าน ที่ดิน อาคารพาณิชย์	พระเครื่อง-วัตถุมงคล เครื่องรางของขลัง	ศูนย์กลาง-ซื้อขายรถยนต์	อะไหล่รถยนต์,อุปกรณ์ตกแต่งรถยนต์
ซื้อขาย-รถมอเตอร์ไซด์	อะไหล่ ของแต่ง มอเตอร์ไซด์	ศูนย์กลางซื้อขาย-จักรยาน	จานดาวเทียม-กล้องวงจรปิด-เคเบิ้ลทีวี

ชมรมนักตกปลาเชียงราย	CHIANGRAI 4 LOW	ชมรมคนรักรถ	ชมรมดนตรี
ชมรมนักกลอน