เว็บบอร์ด เชียงรายโฟกัสดอทคอม สังคมออนไลน์ของคนเชียงราย

ศูนย์กลางข้อมูลเชียงราย => เรื่องล้านนา ภาษากำเมือง => ข้อความที่เริ่มโดย: ละอ่อนโบราณ ที่ วันที่ 06 กรกฎาคม 2010, 05:07:48



หัวข้อ: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: ละอ่อนโบราณ ที่ วันที่ 06 กรกฎาคม 2010, 05:07:48
   “กะหลก” เป็นสัญญาณของคนโบราณ ที่ใช้เป็นสัญญาณถึงกันในชุมชนหรือหมู่บ้าน เพราะว่าสมัยก่อนการติดต่อสื่อสารในชุมชนยังไม่รวดเร็วสะดวกสบายเหมือนปัจจุบัน ไม่มีโทรศัพท์ ไม่มีเสียงตามสาย หอกระจายข่าว หรือเครื่องขยายเสียง สื่ออื่นๆเช่น วิทยุ โทรทัศน์ ก็ยังไม่พัฒนากว้างขวาง เรื่องอินเตอร์เน็ตยังอยู่นอกเหนือจินตนาการฝันถึง การสื่อสารในชุมชนชนบทถ้าเป็นข่าวไม่ด่วน อาจจะใช้ล่ามหรือคนเดินสารแทน ซึ่งในแต่ละหมู่บ้านก็จะมีล่ามประเภทต่างๆ เช่น ล่ามวัด ล่ามฝาย ล่ามแก่ คือผู้แจ้งข่าวของวัด ของหัวหน้าฝาย หรือของผู้ใหญ่บ้าน เป็นต้น ล่ามจะเดินแจ้งข่าวสารไปตามบ้านแต่ละหลัง การสื่อสารเช่นนี้อาจจะช้า แต่ก็มีความใกล้ชิดกันระหว่างคนในชุมชน เป็นการทักทายโอภาปราศรัย ไถ่ถามทุกข์สุขกันไปในตัวด้วยในเวลาเดียวกัน แต่กรณีที่เป็นเหตุฉุกเฉินอาจต้องใช้สัญญาณทางอากาศ นั่นคือการตีกะหลกส่งสัญญาณซึ่งจะได้ยินพร้อมกันทั่วทั้งหมู่บ้านในคราวเดียวกัน กะหลกนี้อาจทำด้วยไม้ไผ่เจาะให้มีช่องเสียง หรือทำด้วยไม้เนื้อแข็งขุดเซาะให้มีโพลงเสียงก็ได้ การส่งสัญญาณเป็นจังหวะสั้นยาว เว้นช่วงอย่างไรก็จะมีรูปแบบแต่จะกำหนดรับรู้กัน เช่น สัญญาณการนัดประชุม สัญญาณเหตุร้าย ไฟไหม้ น้ำท่วม ผู้ร้ายจี้ปล้น เป็นต้น  แต่ถ้าเป็นเรื่องร้อนร้ายก็จะมีจังหวะถี่กระชั้นเร่งเร้ากว่าสัญญาณทั่วไป เรียกว่า “กะหลกร้อน” แต่ถ้าตีเป็นจังหวะสม่ำเสมอไม่เร็วหรือช้าเกินไปก็จะเป็นสัญญาณเรียกประชุมเพื่อแจ้งข่าวทั่วไป หรือปรึกษาหารือเกี่ยวกับกิจการงานในหมู่บ้านหรือชุมชน ปัจจุบันกะหลกเริ่มสูญหายไปจากชุมชน สาเหตุเป็นเพราะความเจริญทางด้านเทคโนโลยี การส่งข่าวสารในหมู่บ้านหรือชุมชนก็จะใช้เสียงตามสายหรือโทรศัพท์แทน คงมีแต่บางหมู่บ้านที่อนุรักษ์ กะหลก ซึ่งเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านไว้ให้อนุชนรุ่นหลังได้ศึกษาถึงบทบาทและความสำคัญ


หัวข้อ: Re: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: WH_Y ที่ วันที่ 06 กรกฎาคม 2010, 20:20:59
..โลกเรากำลังก้าวตามเทคโนโลยี่.กะหลก ก็เลยสูญหายไปจากหมู่บ้าน แถวๆชนบทที่ห่างไกลจริงๆ ที่เทคโนโลยี่เข้าไปไม่ถึง อาจจะมี กะหลก หลงเหลืออยู่ก็เป็นได้ค่ะ.. :D


หัวข้อ: Re: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: เทพบุตรดาวเหนือ เคนชิโร่ ที่ วันที่ 08 กรกฎาคม 2010, 13:13:08
ยังเคยได้ยินตอนเขาขโมยควายแถวบ้าน ;D


หัวข้อ: Re: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: [ตา-รา-บาว] ที่ วันที่ 08 กรกฎาคม 2010, 13:16:03
ตอนนี้มีให้เห็นตามบ่อกุ้งที่นั้งเป็นซุ่มๆ ไม่ก็แถวๆหนองบึง เอาไว้เคาะเรียกพนักงาน


หัวข้อ: Re: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: ละอ่อนโบราณ ที่ วันที่ 08 กรกฎาคม 2010, 16:02:52
ที่ตำบลแม่กรณ์ อ.เมืองเชียงราย
มีการอนุรักษ์ไว้ครับ ให้บ้านแก่ทุกหมู่บ้านมีกะหลกไว้ให้อนุชนรุ่นหลังได้ศึกษาครับ
 ;D ;D


หัวข้อ: Re: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: ❦♡เอิงเอย♡❦ ที่ วันที่ 08 กรกฎาคม 2010, 22:38:34
เคยเห็น......แต่ไม่รู้จัก ;D


หัวข้อ: Re: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: Ck 401 ที่ วันที่ 10 กรกฎาคม 2010, 16:10:30
 :) เวลามีข่าว  บ้านผมจะใช้กะหลกแบบนี้ครับ
...ดนตรี....จะ  เอา ใบ ตอง  มารอง น้ำตา ของงงง น้องงงง  ชบา.....ดนตรี....
สงสัยป้อหลวงชอบเพลงนี้ พอเพลงนี้ขึ้น ต้องตั้งใจฟังประกาศให้ดี ไม่งั้นตกข่าว  ;D ;D


หัวข้อ: Re: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: แมงคอลั่น ที่ วันที่ 13 ตุลาคม 2011, 07:08:12
ตอนกระทู้นี้เข้ามาผมยังไม่เห็นเว็ปนี้ เกือบจะตั้งกระทู้เรื่อง"กะหลก" พอดีสืบค้นแล้วพบว่า "หละอ่อนโบราณ"ตั้งไว้แล้วเลยเข้ามาแจมสักหน้อยเต๊อะก่อนที่จะหายไปจากกระดาน

  กะหลก (ล้านนา) ,เกราะ (กลาง) ,ขอลอ (อีสาน)
 เพลงกำเมือง "กะหลกซอง" ทำนองเพลงสากลกึ่งญี่ปุ่น Ding dong song

 "  ได้ยินกะหลกโป๊ก ป๊ก ป๊ก ครั้งใด หัวใจไหวหวั่น หวนนึกถึงวันที่เฮา พากันไปลักไก่ที่บ้านหนานจันตา แค้นใจหนักหนา ถูกหมามันไล่ขบเอา งว้ายมาตีนพึดปลายคางมันแต่เบา ๆ หมามันก็เมาแค้นใบจั๊กไคร ซ้ำวิดเข้าใส่ใจเฮาสั่น เฮาล่นบ่ทัน ว้ายย..หมาขบ

พ่อหลวงได้ยิน ตีกะหลกโป๊ก ป๊ก ป๊ก ประซุมชาวบ้าน จันตาพี่หนาน ล่นววย ตวยก้นมา ร้องถามว่าสูเป็นไผ สูมาจากไหน เป็นจะได มาแหม็ดไก่ฮา
เฮาล่นก็อิด ลวดวิดไปมอบหล่ายฅันนา พี่หนานจันตาเลยล้ำไป ลุกขึ้นมาใหม่ใจเหิมเห่อ เอาตีนไปเหน้อ แอ๋ะ ……….ขี้ควาย

เพลงนี้นับได้ว่าเป็นยุคต้นของเพลงกำเมืองที่มีการบันทึกเป็นแผ่นเสียงก็ว่าได้ผมไม่แน่ใจว่า ระหว่าง สุริยา ยศถาวร หรือ เสี่ยปิน หรือ ศิลปิน ลูกบ่อน้ำมันหมู ตลกล้านนา ใครเป็นผู้แต่งกันแน่ แต่ ยังมีอีกท่านหนึ่งที่เป็นนักแต่งเพลงรุ่นราวคราวเดียวกันแต่มักจะไม่ถูกเอ่ยชื่อสักเท่าใดนัก คือ วีระพล คำมงคล ก็น่าจะเป็นได้อีกท่านหนึ่ง

เท่าที่ทราบเขาเอามาใช้แจ้งเตือนน้ำป่า ดินถล่มกันอยู่เน่อ


หัวข้อ: Re: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: แมงคอลั่น ที่ วันที่ 13 ตุลาคม 2011, 19:22:05
(http://upic.me/i/dr/0graw.jpg)[/url
   เอาฮูปไปผ่อเน่อ (http://upic.me/show/29073935)


หัวข้อ: Re: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: Aikaew ที่ วันที่ 19 ตุลาคม 2011, 14:30:04
ตางบ้านผมฮ้อง กะ-ลก ครับ คล้ายฮอกแก่นใหญ่ๆ ทำจากไม้แก่น (แก๋นไม้) เคาะโป๊กๆ


หัวข้อ: Re: "กะหลก" สิ่งดีๆท่กำลังสูญหายไปจากแผ่นดินล้านนา
เริ่มหัวข้อโดย: แมงคอลั่น ที่ วันที่ 14 พฤศจิกายน 2011, 19:16:40
ป้อหลวงบ้านผม เปิ้นเปิดเพลงของ จินตรา 
ก็ตัดสินใจเดินถอยออกมา ........................